Jongens vs. meisjes opvoeden: mythen en realiteit

“Dat is typisch iets voor jongens.”

“Meisjes zijn gewoon rustiger.”

“Jongens houden van stoeien, meisjes van knutselen.”

Ik hoor dit soort zinnen regelmatig — op het schoolplein, tijdens gesprekken met ouders, of zelfs in goedbedoelde opvoedboeken. En eerlijk? Vroeger betrapte ik mezelf ook op dit soort gedachten. Tot ik moeder werd van een jongen én een meisje. En opvoedcoach.

Want pas toen ik echt begon te observeren, te luisteren, en de wetenschap erbij haalde, werd het me duidelijk:

Veel van wat we denken over jongens en meisjes is cultureel aangeleerd — geen biologische waarheid.

Wat zeggen de feiten?

Ja, er zijn biologische verschillen. Jongens worden gemiddeld iets later zindelijk, meisjes ontwikkelen taalvaardigheden vaak sneller. Maar de verschillen binnen een groep jongens of meisjes zijn vaak veel groter dan die tussen jongens en meisjes.

Wat veel ouders zien als ‘typisch jongensgedrag’ of ‘meisjesgedrag’ komt vaker voort uit:

• De manier waarop we met ze praten

• De speelgoedkeuzes die we aanmoedigen

• Onze (onbewuste) verwachtingen

• De complimenten die we geven

Als een meisje te horen krijgt dat ze 'lief' is, en een jongen 'stoer', dan groeien ze dáárin. Niet omdat het hun natuur is — maar omdat het is wat ze leren verwachten van zichzelf.

Image from Getty Images

Wat ik thuis en in mijn praktijk zie

Mijn dochter van zeven klimt in bomen, bokst heel graag en houdt van knutselen. Mijn oudste zoon is gevoelig, praat graag over emoties en leest zo graag als hij rent. Mijn jongste zoon is een echte onderzoeker: altijd in beweging, maar met een enorme focus als iets hem boeit.

En geen van hen past volledig in het ‘klassieke’ plaatje van hoe jongens of meisjes ‘horen’ te zijn.

In mijn praktijk werk ik met ouders die worstelen met dit verschil:

📌 “Mijn zoon is zo druk, is dat normaal?”

📌 “Mijn dochter is zo fel, moet ik haar harder aanpakken?”

📌 “Mijn zoon speelt liever met meisjes, is dat oké?”

Mijn antwoord is altijd: kijk naar het kind dat je voor je hebt. Niet naar het etiket.

Wat jij als ouder kunt doen

🧠 Wees je bewust van je eigen overtuigingen

Welke ideeën draag jij mee over ‘typisch jongensgedrag’ of ‘typisch meisjesgedrag’? Durf je eigen bril af te zetten en kijk opnieuw.

💬 Gebruik dezelfde taal voor alle kinderen

Zeg niet alleen tegen meisjes dat ze zorgzaam zijn of tegen jongens dat ze slim zijn. Geef elk kind ruimte om álles te mogen zijn: gevoelig én krachtig, avontuurlijk én bedachtzaam.

🎲 Bied een gevarieerd aanbod van spel en expressie

Laat kinderen zelf ontdekken wat ze leuk vinden. Poppen, auto’s, sport, tekenen, bouwen, dansen — het is niet gendergebonden.

👂 Luister zonder te sturen

Als een kind zegt: “Ik wil dat niet, dat is voor meisjes,” vraag dan door: “Wat maakt dat je dat denkt?” Zo help je ze zélf kritisch te denken.

🌍 Stel hen bloot aan diverse voorbeelden

Boeken, films en verhalen waarin jongens zorgen en meisjes leiding nemen. Waar rollen niet vastliggen. Waar vrijheid belangrijker is dan het label ‘jongensachtig’ of ‘meisjesachtig’.

Waarom dit zo belangrijk is

Wanneer we kinderen in hokjes duwen, beperken we hun ontwikkeling. We geven ze het gevoel dat ze maar een deel van zichzelf mogen laten zien.

Maar als we ruimte geven — aan emoties, interesses, rollen, en expressie — dan groeien ze op tot volledige, veerkrachtige mensen. En is dat niet wat we allemaal willen?

Wil je hierin verder groeien?

In mijn sessies help ik ouders die deze oude overtuigingen willen loslaten, en hun kinderen willen opvoeden met meer vrijheid, gelijkwaardigheid en vertrouwen.

Heb jij vragen over hoe jij jouw zoon of dochter hierin het best kunt begeleiden? Wil je leren hoe je stereotypen kunt doorbreken in je opvoeding, op een warme en realistische manier? Boek dan een kennismakingsgesprek.

Ik ben ook benieuwd naar jouw ervaring:

Welke verschillen zie jij tussen je kinderen? En welke ideeën heb je misschien al losgelaten?

Laten we samen een generatie opvoeden die zichzelf mag zijn — helemaal.